Thi sĩ, phụng hiến và chân tính “thơ hay không thơ”

Đồng Chuông Tử
(Cho Nghĩa, Minh và Vũ)

Bài này ra đời từ nỗi buồn trong cuộc rượu và những đối thoại ngỡ như không có gì.

Mọi người ơi, khi viết những dòng này tôi đã say rồi. Say thật sự. Rượu vào say. Buồn bã, vui sướng say. Trăn trở chức phận, hồn nhiên cỏ dại say. Tình và vô tình say. Tư tưởng vô tư tưởng say. Triết luận nhuận triết luận say. Tóm lại, cao siêu hay thấp siêu, không nhớ nữa, chỉ biết rằng say. Say thật đau đớn, cần mở mồm, vậy thôi.

Thi sĩ. Nghệ sĩ. Trí thức. Chính trị gia. Công dân hạng sang. Công dân mạt vận. Áp dụng tất. Cuộc đời có nghĩa lí hay không nghĩa lí. Cần thiết hay không cần thiết. Hữu cầu hay vô cầu. Khỏe mạnh hay yếu ớt. Cuộc đời ở đây được xem xét góc cạnh hay phẳng phiu. Đậm nhạt, mưa nắng, nóng lạnh, sắc màu, mĩ miều lẫn thô mộc dưới cái nhìn thi sĩ, trong tôi.

Thi si thi sĩ thi sĩ. Nhìn nhìn nhìn. Trải nghiệm trải nghiệm trải nghiệm. Chiêm nghiệm và phát ngôn, thậm chí tuyên ngôn. Đầy rẫy và thưa thớt. U tối và sáng tươi. Róc rách và thác tận. Cày xới hoặc hờ ơ. Chẳng bàn nữa. Đau đớn quá, vọt trào phiêu lãng, vậy thôi. Nhưng không ngoài cái nhìn thi sĩ, hi vọng tuyệt vọng, mến thương rậm ngời cuộc kiếp này.

Nhắc đến khái niệm hay phạm trù phụng hiến, tôi bỗng nhớ Bồ tát thi sĩ Bùi Giáng. Ngưỡng là vô ngưỡng. Say thể tất hay không thể tất. Dày vò. Đanh đá. Cực cùng phù phiếm. Tỉnh táo rực rỡ hoài nghi. Điên linh rộn rầm tâm trí. Truy cho rõ, cũng là cuộc vui, là rong chơi nghễnh ngãng, là liêu xiêu bồn chồn.

Thi sĩ. Hay nghệ sĩ. Phụng hiến và cô đơn. Lập thể mà không cá thể. Linh hồn trở bữa hay trần gian quấn quanh. Sang trọng hay thấp hèn. Liễu ngộ là một chân tính, một bãi bờ không đánh số thứ tự.

Tuy nhiên, để vào để đến để đạt cảnh giới đó, không từ trên trời rơi xuống tâm hồn, trái tim lẫn tư tưởng và hành vi. Nhưng hãy an tâm, phụng hiến là phải vui mừng, khổ sở với nỗi người nỗi đời, sáng rỡ vô cầu. Tung tăn nội tại.

Chân tính cũng vậy. Không dễ để đoan chắc. Thể chế và thể lệ. Mảnh khảnh, lều khều, nhung nhúc cám dỗ.

Mùa màng nào, ở đâu đó, hoan ca còn lóng lánh. Dịu ngọt còn mềm môi. Cong oằn nhành vật chất.

Thôi vướng bận, khỏa thân tâm hồn đi. Làm một phiến đá tự do mưa nắng. Chân tính khởi động và mênh mông mở lời.

Lạc Viên, 8.12.2011.